Whiskey

Of schrijf je Whisky? In ieder geval ga ik vandaag, op alcohol maandag ^[1], dieper in op deze alcoholische drank.

 

Schrijfwijze en herkomst
Ik haalde al eerder aan hoe je het woord whiskey nou schrijft. Is dat met of zonder e? Na enig speurwerk is dit te herleiden tot de herkomst van de whiskey.

De Whisky consumptie in Nederland bestaat ruwweg uit zo’n 90% Schotse Whisky, waarvan 85% blended Scotch en 5% Malt Whisky is. De overige 10% bestaat uit Ierse, Amerikaanse en Canadese Whisk(e)y. Een verschil is dat de Schotse en Canadese drank wordt geschreven als Whisky, de Ierse en Amerikaanse als Whiskey In grote lijnen is de productiewijze van deze Whisky’s niet al te afwijkend van de Schotse. Ze missen echter de specifieke Schotse klimaatomstandigheden en het daarmee zo kenmerkende karakter van een Scotch.

Productiewijze
Een ander leuk onderdeel van whiskey is de productiewijze. Ik ben twee jaar geleden in de Jameson whiskey stokerij in Dublin geweest en toen heb ik een uitgebreide uitleg over de productie gekregen. In het kort gezegd bestaat het proces van whiskey produceren uit 6 stappen. Uiteraard zijn er per whiskey natuurlijk wel verschillen maar daar zal ik later op in gaan.

Malting

Het proces begint met het bevochtigen van gerst waardoor de gerst zal ontkiemen tot mout. Dit heet mouten of malting.

Kilning

Daarna worden de moutkorrels boven een open vuur gedroogd, het eesten of kilning. Dit deel van het proces heeft grote invloed op de uiteindelijke smaak van een whisky aangezien de rookgeur diep doordringt in de moutkorrels. De voor het vuur gebruikte brandstof kan bijvoorbeeld wel of geen turf bevatten.

Mashing

Daarna, tijdens het mashen worden de gedroogde korrels fijngemalen en wordt er vervolgens water aan toegevoegd. In het ontstane graanbeslag zal het zetmeel na verloop van tijd omgezet worden in suikers.

Fermentation

De volgende belangrijke stap in het proces is het gisten (fermentation) van de suikers. Hierdoor ontstaat de alcohol in het graanbeslag. De drank die ontstaat wordt ‘wash’ genoemd. Het alcoholpercentage is dan echter nog niet veel hoger dan in bier en bedraagt ongeveer 7 tot 8 volumeprocent.

Distillation

De laatste stap in het productieproces van whisky is het distilleren (distillation). Hierbij wordt de wash in een koperen distilleerketel verhit tot boven het kookpunt van alcohol. De verdampte alcohol wordt opgevangen en toegevoegd aan andere alchoholarme ‘wash’ waardoor deze een steeds hoger alcoholpercentage krijgt. Dit distilleren wordt herhaald waarna de dan ontstane whisky in eikenhouten vaten wordt opgeslagen om te rijpen.

Aging

Naast het eesten zijn ook de ketels en vaten van grote invloed op de smaak en het karakter van de whisky. Een minimale rijpingstijd voor een whisky is 3 jaar en 1 dag (volgens de Engelse wet, daarvoor heet het nog new made spirit), maar vele whiskysoorten worden veel langer opgeslagen in de houten vaten. Een goede whisky kan wel 30 jaar opgeslagen worden voordat deze uiteindelijk gebotteld wordt en in de winkel komt te staan.

Tot zover even kort over whiskey, binnenkort een deel 2 en daarin meer aandacht voor de verschillende whiskeysoorten.

Bronnen:
Whisky.nl ^[2]
Wikipedia.org ^[3]